BİR ŞEHİR EFSANESİ:
İSTANBUL'UN MEŞHUR MART 1987 KIŞI
İstanbul'un meşhur 1987 kışı mart ayında yaşananlar ile ilgili gazete arşivleri , eski fotoğraflar, yazı ve notlardan oluşan, bu konuda hazırlanmış Türkiye'nin en büyük arşiv çalışması...
1987 yılının mart ayını İstanbul'da geçiren, günümüzde yaşı 35-40'ın üzerinde olan kar tutkunu insanların hayatı boyunca asla unutamayacağı, hava delileri için on yıllar boyunca efsane olarak adlandırılan bir kış mevsimi olarak hatırlanacak , mart ayına denk gelmesi itibariyle de uzun yıllar tekrarlanması çok zor olan, aralıksız yaklaşık 15 gün süren kar, fırtına ve inanılmaz hava koşullarının gerçek hikayesini okuyacaksınız...
4 Mart 1987 gecesi meteorolojinin 9 derece sıcaklık tahmini yaptığı İstanbul, beklenmedik bir şekilde o gece sıcaklığın -5 dereceye kadar düşmesiyle, günlerce sürecek yoğun bir kar yağışıyla tanışmıştı...Sabah gözünü açanlar neye uğradığını şaşırmıştı...Okullar yaklaşık iki hafta boyunca kar tatili yapacaktı...
Bu efsanevi olayın meteroloji tarafından tahmin edilememiş olmasında hem teknolojinin yetersizliği (2m temperature haritalarındaki eksiklik, 500 hpa basınç haritalarındaki yetersizlik, meteoroloji uydusunun yeterli alanda gözlem yapamaması vb..) hem de bir anlamda hava şartlarının aniden değişmesi çok büyük rol almıştır...
Ancak şöyle bir durum var ki 28 Şubat 1987 tarihinde polar kökenli bu oluşum çok rahat gözlemlenmiş ve 3 Mart'a kadar takip edilmiştir.
Sistem, Balkanlar'ın üzerindeyken kuzey doğuya gideceği varsayılmış, oysa ki kuzeydoğudaki yüksek basınç gözardı edilmiştir. Hal böyle olunca balkanlarda sıkışan sistem güneye yani yurdumuz enlemlerine inmiştir. Meteorolojinin bu kadar belirgin ve dinamik sistemi pas geçmesi büyük bir hata olmuştur.
1987 yılı Mart ayı İstanbul'un efsane kışına ait video görüntüleri:
4 Mart 1987 gecesinde yaşamaya başladığımız meterolojik koşullar, 28 Şubat akşamı oluşumunu İzlanda üzerinde tamamlamış ve Sibirya'dan gelen jet akımlarla güney istikametinde ilerleyerek 3 Mart günü Balkanlar'a kadar gelmiş ve Balkanlar üzerinde ikiye bölünerek güney cephesindeki alçak basıncı da kendisine çekip, sistemi tam Marmara üzerinde hapsetmiştir.
O günlerde İstanbul'da yaşananları, bizi kırmayıp, konuya fotoğraf ve yazılarıyla büyük katkıda bulunan Hürriyet gazetesi eski muhabiri Haluk ÖZÖZLÜ Bey'in dilinden dinleyelim:
(Fotoğraf kullanım yasal hakları sadece Forum Atmosfer sitesine aittir. İzinsiz kullanımları halinde yasal yollara başvurulacaktır.)
Mart ayının kapıdan baktırdığı, kazma kürek yaktıracak kadar sert kış günleri gelip çatmıştı. Öylesine aralıksız hızda kar yağışı başlamıştı ki, ne zaman duracağı belli değildi. Üç gün, beş gün bir hafta geçmiş, kötü hava Mart ayının ilk haftası bitmiş olmasına rağmen hala etkisini sürdürüyordu.
İETT otobüsleri yollarda kalmış, pes etmişlerdi, 142 numaralı Mustafakemalpaşa-Aksaray otobüsü Avcılar-Firuzağa tabelası altında çaresiz kalmış yardım bekliyordu. Avcılardan öteye gidilemiyordu.
İstanbullulara bıkkınlık gelmiş, içlerini kasvet bürümüş, piyasa, ekonomi, eğitim, hizmetler her şey durmuş, denizde, karada, havada tabiri caizse trafik felç olmuştu. THY uçakları pist kenarına yığılı kar yığınlarına, kanat altındaki motorları vururum endişesi ile uçmamış, bir çok sefer iptal edilmişti. İstanbul'dan Tekirdağ istikameti, Avcılar sonrasında bağlantısı kesilmişti. Kente giriş çıkış imkansızdı. Kar küremeler, tuz dökmeler işe yaramıyordu.
Avcılar
Gazete foto muhabirleri olarak kar fotoğrafı çekmekten, İstanbulluların perişan halini fotoğraflamaktan çok üşümüş, çok yorulmuştuk.
Orçun Bostancı'nın anlatımıyla İstanbul'un meşhur Mart 1987 Kışı:
Ağır vasıtalar, otobüsler, kepçeler, diğer kar araçları Avcılar'da kilitlenmiş, birikmişti. İşte böyle bir durumda sadece İstanbul Belediye Başkanı Bedreddin Dalan şöförü ile o kötü hava şartlarında 4x4 ile Büyükçekmeceye gidebilmiş, hatta ekmek götürmüş haberi gelmişti.
Haramidere
Yoğun yerleşimin olduğu kent merkezleri; baca dumanları, yol altından geçen kanalizasyon borularının sıcaklığı, egzoz ısıları nedeniyle karların en çabuk eridiği yerlerdi. 87 kışında iki hafta boyunca yer kabuğu öylesine soğumuştu ki, karların erimesine imkan kalmamıştı. Otomobilin içinden çıkıp, kameranızı kullanmaya başladığınızda, ısı farkından dolayı kamera hemen buğulanıyordu. İşte bu fotoğraf da onlardan biri... İETT şoförü aracını terk etmemiş, yarı beline kadar kara saplanmış otobüste yardım bekliyor. Diğerleri ise karın keyfinde, normal şartlarda duramayacakları yerde yatarak hatıra fotoğrafı çektiriyorlardı.
Avcılar Mevkii
Alttaki fotoğrafta Mart 1987 kışı istanbul Eminönü'nde çekilmiş...Tipi esnasında elindekileri taşıma gayretindeki yaşlı amca. Bu arada yağışın graupel cinsi olduğu anlaşılmakta, halk arasında bulgurcuk denilen yağış şekli. Kuvvetli bir bulgurcuk sağanağında 1 saatte 10-15 cm kar birikimi olmaktadır.
87 kışının en büyük özelliklerinden biri de, çamurlaşan devasa buz kütlelerinin peşpeşe gelen kar yağışlarıyla tekrar tekrar beyazlayarak katman katman olmasıydı.
Sirkeci:
Kent içinde az sayıda insan sağa sola kürenmiş adam boyu tepeler arasında güçlükle yürüyebiliyordu. İki hafta süren soğuk ve yoğun kar yağışı nedeniyle belediye hizmet araçları görev yapamamış, ara sokaklarda çöp tepeleri oluşmuştu.
Fatih-Cerrahpaşa
Beyazıt Sahaflar Çarşısı
İstanbul Valisi de Nevzat Ayaz yol açma çalışmalarını denetlemek için Avcılara gelmişti.
Kar günlerce yerden kalkmadı, yer gök koyu gri oldu, çöpler toplanamadı.
Sağda solda kara saplanan araçlar, İETT otobüsleri yollarda kaldı, sürücüler, yolcular perişan oldular. Çocuklar her zamanki gibi okulların kapanmasını fırsat bilip, mahsur kalan İETT otobüsleri çevresini oyun bahçesine çevirip, kardan adam yaparak, günlerce kar topu oynamışlardı.
İki haftanın sonunda yazı işleri müdürleri tarafından İstanbul'da hayatın durduğunu anlatan bir fotoğraf istenince soluğu Beyazıt Kulesinde almıştım. Kulenin en zirvesine çıkıp dışarıya doğru panaromik kameramla Haliç ve Boğaz'a doğru baktığımda yaprak kımıldamıyor, beyaz, gri, mavi tonlarından başka renk görünmüyordu.
Bakırköy istasyon caddesi:
87 kışına ait en net fotoğraflardan biri... Eminönü Yeni Camii önü. Fotoğraf, kar yağışının şiddetini de ortaya koyuyor... Rüzgar karayel, hatta batı karayel... Caminin kubbe ve minareleri tamamen kar tutmuş... En soldan sağa doğru gidildikçe rüzgarın süpürmesiyle bankların üzerindeki kar yığılma miktarı artıyor... Ancak soldaki son bankın görünmeyen tarafına doğru rüzgar direncini kesen bi engel olmalı... Eskiden malatyalı kotçuların derme çatma dükkanları vardı oralarda.. Muhtemelen onların duvarları rüzgarı sonlandırdığı için kar o tarafta yığılma göstermemiş... Arka planda karla kaplı Murat 131 ve Renault araçlar.... Hemen sol tarafta PTT'nin jetonlu eski sarı kulübelerinden var...
Harp Akademileri bahçesi:
1987 kışı istanbul.. Kar yağdığı zaman mahallede böyle kaymadıysan çocukluğum güzel geçti deme.
Aksaray Vatan Caddesi
İşte o günlere ait bir video daha:
Kurtuluş
Karaköy
Ataköy
Ataköy
Nişantaşı Vali Konağı Caddesi
5-6-7-8 ve 9 mart günü İstanbul'da yaşanan kar fırtınasından 100 km ilerideki İzmit'te kardan neredeyse eser bile görülmemiştir... Sadece lokal kar yağışları oluşmuştur.
Suadiye'de çekilen 1987 Mart ayına ait video :
Sistemin tam merkezi İstanbul'un kuzeyindeki Karaburun'dan Şile'ye kadar olan bölge, güneyde ise Silivri'den İzmit'e kadar olan bölge içindedir. Hatta İstanbul içinde dahi yağış şiddetinde büyük farklılıklar gözlemlenmiştir.... Şöyle ki; Sarıyer boğaz hattına ilk 4 günde düşen yağış miktarına göre kar kalınlığı 80-120 cm arası iken, diğer bölgelerde 50-80 cm arası gözlemlenmiştir.
Sarıyer
1987 kışı ile ilgili çok önemli bir detayı bu fotoğrafla ortaya çıkarmak istiyorum. Meşhur kar fırtınası ve kar örtüsünün en fazla olduğu yerler güneyde Avcılar'dan - Kartal'a , kuzeyde ise Sarıyer'den Şile'ye kadar olan yerlerdir. Özellikle Yeşilköy , Bakırköy, Zeytinburnu, Kadıköy gibi semtlerde 60 cm ila 1 metre kar örtüsü varken, Beylikdüzü Büyükçekmece taraflarinda 10-15 cm lik bir örtü oluştuğu, 1987 kışında guneydeki ilçelerin Beylikdüzü'ne tarihi fark attığı ortaya çıkmıştır. Yani rakım konversanj alanı falan her zaman etken olmuyor...
Fotoğrafta Büyükçekmece rampası...
Çatalca Tevfik Erdönmez Caddesi
6 Mart 1987
(Fotoğraf : Hülya Bilge Gültekin
Rumeli Hisarüstü
Çatalca
Bahçelievler
Zeytinburnu - Kazlıçeşme
Şişli, Beytem Han önü...1987 kışı
Taksim Meydanı
Karaköy İskelesi:
Yusufpaşa Aksaray:
Fındıkzade:
Emirgan
İstanbul'un meşhur Mart 1987 kışına ait bu 2 fotoğraf, Bakırköy sahil yolunda, eski Goodyear, şimdiki Turyap'ın olduğu binadan çekilmiş.
Bağdat caddesi
Hazım Bal arşivinden.
Şişli.
Fındıkzade-Fatih
Esenyurt:
Beykoz
1987 mart ayında Fatih Sultan Mehmet köprüsü yapım aşamasında...
Şehirler arasında görmeye alıştığımız kar küreme araçları kent içinde de görev yapmışlar...Fotoğraf Avcılar'dan sonrasında çekilmiş.
Zeytinburnu Gökalp Mahallesi 39. Sokak..
5 Mart 1987 850 hpa haritası
4 Mart 1987 500 hpa haritası
Aşağıdaki görsel, Cemal Mahmutoğlu'na aittir. O günlerde tutulan defter.
O günleri, Çorlu'da yaşayan forumumuz yazarlarından Ozan Deniz'in ağzından dinleyelim bir de:
85 kışını yaşamış ve kar sevgisini benimsemiş bir çocuk olarak, ondan sonraki kışlardan da aynı performansı beklemek, o çocuk aklıyla çok normal olsa gerek. 86' yı hatırlamıyorum ama 87'de mart ayına kadar 2 kez sağlam kar yağdığını ve doyasıya oynadığımı çok iyi hatırlıyorum. Ama mart ayında yağan karın bunların en şiddetlisi, en inanılmazı olacağını tahmin edemezdim. O gece televizyonda Rocky 1 filmini izlediğimi hatırlıyorum.
Gece; şimşekler, yağmur, camların perdelerinin sallanmasını, dışarıdaki rüzgardan çıkan tangırtı tungurtuyu unutmam mümkün değil. Yağmurun sesinin kesilmesinin, yağmurun bitişi değil, kara dönüşmüş olmasından kaynaklandığını tabii ki anlamamıştım. Sabah uyandığımda 85, 86 ve 87'nin ilk iki kar dalgasından çok farklı bir durum olduğunu farketmiştim. Dışarıda göz gözü görmüyordu. Normalde kuzeybatıya bakan pencerede kar hiç birikmemişti o güne kadar. Ama bu sefer dışarısı gözükmüyordu. O zamanki aklımla kar bu taraftan yağmış demiştim.
O sabah 4 mart sabahıydı. Camın iç tarafta oluşmuş buzunu kazıdıktan sonra gözlerime inanamamıştım . Bu kar yağışı gerçekten gördüklerim içinde en acayipiydi. Yerler tamamen tutmuş, kar tepeleri oluşmuş, çatılar kardan bombelenmiş, daha önce bu saatlerde arabaların geçtiği o sokakta kimsecikler yoktu. Babama, anneme durumu bahsettiğimde inanmamışlardı ve hala uyuyorlardı. Camın başında uzun bir sure karı izledikten sonra alnımın camdan dolayı donduğunu farkettim, çünkü ev sobalıydı. Babamın hasta olacaksın gir içeri diye kızdığını hatırlıyorum. Camın yanına beni almaya gelen babam da dışarı bakınca şok olmuştu. Ve bir cümlesini asla unutamıyorum. '' Ama marttayız biz ya! '' .. Evet mart ayındaydık ve 1 m'ye yakın kar vardı sokakta kenarlara yığılmış bir şekilde. Rüzgarın savurduğu yerden kalkan karla, yağan kar birbirine karışmış, anormal ve olağanüstü bir görüntü oluşturuyordu.
Kahvaltı yaparken izlediğimiz Shauplorenz marka televizyon vardı. Genelde güneş yansırdı sabahın o saatlerinde tv ekranından. O sabah yağan karın beyazlığının aydınlığından, televizyonun yine aynı yansımayı yaptığını bile hatırlıyorum.
Elektrikler yoktu, su yoktu. Ekmek çıkmamıştı. Gazeteler gelmemişti. Ekmek almaya giden babam, '' koca E5 karayolundan tek araba bile geçmiyor '' deyince tüylerim diken diken olmuştu. Ama hala kafamda, neden kuzeybatıdan yağdığı düşüncesi vardı. Çözemiyordum. Çünkü bizim eve kuzeydoğudan yağardı hep kar.
Saat 1 'de komşunun çocuklarıyla gezmeye çıktık. Hala kar yağıyordu. Önceki kar yağılarında genelde öğlen olmadan kar durmuş olurdu. Çocuk aklımla güneş engel oluyor herhalde diye düşünürdüm.Ama bu sefer güneş bile etkilememişti, durmaksızın yağıyordu. Komşu çocuklarıyla bayağı bir gezdik. Normalde karşıdan karşıya geçemediğimiz E5'in ortasında kar topu oynuyorduk. Bel hizasına kadar kar vardı.
O gün sonradan kar kesildi ve uzun süre yağmadı. Trt spikerinin, İstanbul için, ' karlar içinde 1 mt oldu burası' haberini izlediğimde, '' neden Çorlu'da artık yağmıyor? '' soruma kimse cevap veremiyordu. '' İstanbul'da deniz var Ozan'' demişler ama tatmin olmamıştım. Şimdi anlıyorum ki sonraki günler, İstanbul'da sea effect snow dediğimiz deniz etkisi ile kar yağışları (DEK) olmuştu. Karadeniz 'in nemini rüzgarla İstanbul'a getiren yüklü bulutlar, kar yağdırmaya devam etmişti. Herhalde Ozan Deniz Etkisi nick' im de buradan geliyor.
Kar uzun süre Çorlu'da da yerde kaldı, okullar günlerce tatil oldu.Nihayet kar bitmiş, 4-5 gün sonra okullar açılmıştı. Okulda dersteyken, kuzeyimizde pamuk gibi ama kalın bulutlar farkettim. Derse girdik çıktık ve 40 dk'da bir karış kar yağmıştı. O karı yağarken görememiş olmanın acısını asla unutumam.Kahrolmuştum.Her kar hastasının benzer duygular yaşadığını nilirim. İçeride kapalı bir mekandasınızdır ve aklınız hep dışarıdadır. Bir an önce pencereden bakmanın stresini yaşarsınız. Tabii ben kendime engel olamıyordum. Öğretmen, pencereden bakmaya çalışan bana sürekli kızıyordu.
Ve martın 14'ünde yine bir tipi ile uyandığımda, babamın '' yeter ama artık '' demesi, benim sinsi sinsi gülmeme neden olmuştu.
2007' den beri öyle sinsi sinsi gülemiyorum artık. 80'lere alışmış bir kar delisi olarak, sanırım bu yıllar bize ceza.Kar sevgisini benimsemiş ve doya doya yaşamış bir insan olarak, ondan sonraki kışlardan da aynı performansı beklemek, o çocuk aklımla çok normal olsa gerek.
87'yi benim yaşımda herkes hatırlar. Yıllar geçti, her zaman, her yağan karın 87 ile kıyaslaması yapılır ama bir daha asla bir 87 kışı olmadı..
************************************************************************************
Derleyen ve hazırlayan : Serkan Sezenoğlu - Orçun Bostancı
DİĞER YAZI DİZİLERİM:
**********************
İSTANBUL'UN MEŞHUR KIŞLARI:
http://www.forumatmosfer.com/forum-istan...ur-kislari
1929 KIŞI - BOĞAZDA BUZ ÜZERİNDE İNSANLARIN FOTOĞRAF ÇEKTİRDİĞİ EFSANE KIŞ
http://www.forumatmosfer.com/konu-1929-k...e-kis.html
UNKAPANI KÖPRÜSÜNÜ 4 PARÇAYA AYIRAN MEŞHUR 1936 KIŞI
http://www.forumatmosfer.com/konu-unkapa...-kisi.html
1954 KIŞI VE BOĞAZI KAPLAYAN BUZ KÜTLELERİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-1954-k...eleri.html
1957 KIŞI - İSTANBUL
http://www.forumatmosfer.com/konu-1957-k...anbul.html
İSTANBUL, EDİRNE VE AVRUPA'YI FELÇ EDEN MEŞHUR 1963 KIŞI
http://www.forumatmosfer.com/konu-istanb...-kisi.html
1966 KIŞI - İSTANBUL
http://www.forumatmosfer.com/konu-1966-k...anbul.html
1967 KIŞI - İSTANBUL
http://www.forumatmosfer.com/konu-1967-k...anbul.html
1972-1973 KIŞI - İSTANBUL'DAN KIŞ MANZARALARI
http://www.forumatmosfer.com/konu-1972-1...alari.html
İSTANBUL'UN MEŞHUR 1985 KIŞI
http://www.forumatmosfer.com/konu-istanb...-kisi.html
İSTANBUL'UN MEŞHUR MART 1987 KIŞI
http://www.forumatmosfer.com/konu-istanb...-kisi.html
BİR FOTOĞRAFIN ÖYKÜSÜ... 1987 KIŞINDA ATATÜRK HAVAALANI
http://www.forumatmosfer.com/konu-bir-fo...alani.html
1992 KIŞI - BİR KIŞ EFSANESİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-1992-k...anesi.html
İSTANBUL'UN MEŞHUR 2004 KIŞI
http://www.forumatmosfer.com/konu-istanb...-kisi.html
1987-2017 YILLARI ARASINDA, İSTANBUL'DA, MART AYINDA KAR YAĞIŞLI GÜNLER
http://www.forumatmosfer.com/konu-1987-2...unler.html
DÜNYA TARİHİNDE İZ BIRAKAN METEOROLOJİK OLAYLAR:
http://www.forumatmosfer.com/forum-dunya...ik-olaylar
ÇANAKKALE SAVAŞI'NDA DÜŞMANA 16.000 KAYIP VERDİREN KAR FIRTINASI:27 KASIM 1915
http://www.forumatmosfer.com/konu-canakk...-1915.html
1816 - YAZSIZ GEÇEN YIL
http://www.forumatmosfer.com/konu-1816-y...n-yil.html
3 ŞUBAT 1972 (İRAN) - 8 METRE KAR KALINLIĞIYLA TARİHİN EN ÖLÜMCÜL KAR FIRTINASI
http://www.forumatmosfer.com/konu-3-suba...inasi.html
DÜNYA İKLİMİ:
http://www.forumatmosfer.com/forum-dunya-iklimi
ORMANLIK ALANLAR YAĞIŞI ÇEKER Mİ?
http://www.forumatmosfer.com/konu-ormanl...er-mi.html
KUTUP IŞIKLARI - AURORA BOREALIS
http://www.forumatmosfer.com/konu-kutup-...ealis.html
YANARDAĞ PATLAMALARI KIŞ MEVSİMİNİ ETKİLER Mİ?
http://www.forumatmosfer.com/konu-yanard...er-mi.html
ÇILDIR GÖLÜ’NDE BUZDA BALIK AVI
http://www.forumatmosfer.com/konu-cildir...k-avi.html
SALAR DE UYUNİ - UYUNİ TUZ ÇÖLÜ
http://www.forumatmosfer.com/konu-salar-...-colu.html
NASA GÖRSELLERİ KANIT GÖSTERİLDİ : HAVA DURUMUNA MÜDAHALE EDİLİYOR
http://www.forumatmosfer.com/konu-nasa-g...liyor.html
SİBİRYA'DA YENİ BİR GİZEMLİ KRATER BULUNDU
http://www.forumatmosfer.com/konu-sibiry...lundu.html
1984-2016 YILLARINA AİT İSTANBUL UYDU FOTOĞRAF GÖRÜNTÜLERİ KIYASLAMASI
http://www.forumatmosfer.com/konu-1984-2...amasi.html
1880-2017 YILLARI ARASI KÜRESEL SICAKLIK ANAMOLİSİ GRAFİĞİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-1880-2...afigi.html
TÜRKİYE İKLİMİ:
http://www.forumatmosfer.com/forum-turkiye-iklimi
TÜRKİYE'DE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE METEOROLOJİK AFETLER
http://www.forumatmosfer.com/konu-turkiy...etler.html
TÜRKİYE'NİN ŞİDDETLİ DOLU İKLİMİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-turkiy...klimi.html
ÇÖL TOZLARININ ÇEVRE VE BİTKİLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ...
http://www.forumatmosfer.com/konu-col-to...ileri.html
BEYAZIT KULESİ: ÇOCUKLUĞUMUZUN KAR SEVİNCİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-beyazi...vinci.html
FORUM ATMOSFER OKULU:
AVRASYA KAR ÖRTÜSÜNÜN KIŞA ETKİSİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-avrasy...tkisi.html
BİR UZUN VADE KLAVUZU: MJO ENDEKSİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-bir-uz...deksi.html
AMATÖR TAHMİNCİLİK TARİHİ VE MODELLERİN GÜVENİLİRLİĞİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-amator...rligi.html
UZUN VADELİ TAHMİNLER, FIRTINA TAKVİMİ VE SİSTEM DÖNGÜSÜ
http://www.forumatmosfer.com/konu-uzun-v...ngusu.html
KAR YENİR Mİ? KAR NEDEN SEVİLİR? KAR SEVGİSİ !..
http://www.forumatmosfer.com/konu-kar-ye...vgisi.html
UYARI:
https://www.forumatmosfer.com web sitesinden alıntı yapmak isteyen kişi, kurum ve kuruluşlar; “Yazılı izin almış olsalar dahi” kullandıkları materyalin http://www.forumatmosfer.com sitesinde yayınlanmakta olduğunu ve bu siteden alıntı yapıldığını açık bir şekilde belirtmekle beraber http://www.forumatmosfer.com sitesine link vermek zorundadır.
İSTANBUL'UN MEŞHUR MART 1987 KIŞI
İstanbul'un meşhur 1987 kışı mart ayında yaşananlar ile ilgili gazete arşivleri , eski fotoğraflar, yazı ve notlardan oluşan, bu konuda hazırlanmış Türkiye'nin en büyük arşiv çalışması...
1987 yılının mart ayını İstanbul'da geçiren, günümüzde yaşı 35-40'ın üzerinde olan kar tutkunu insanların hayatı boyunca asla unutamayacağı, hava delileri için on yıllar boyunca efsane olarak adlandırılan bir kış mevsimi olarak hatırlanacak , mart ayına denk gelmesi itibariyle de uzun yıllar tekrarlanması çok zor olan, aralıksız yaklaşık 15 gün süren kar, fırtına ve inanılmaz hava koşullarının gerçek hikayesini okuyacaksınız...
4 Mart 1987 gecesi meteorolojinin 9 derece sıcaklık tahmini yaptığı İstanbul, beklenmedik bir şekilde o gece sıcaklığın -5 dereceye kadar düşmesiyle, günlerce sürecek yoğun bir kar yağışıyla tanışmıştı...Sabah gözünü açanlar neye uğradığını şaşırmıştı...Okullar yaklaşık iki hafta boyunca kar tatili yapacaktı...
Bu efsanevi olayın meteroloji tarafından tahmin edilememiş olmasında hem teknolojinin yetersizliği (2m temperature haritalarındaki eksiklik, 500 hpa basınç haritalarındaki yetersizlik, meteoroloji uydusunun yeterli alanda gözlem yapamaması vb..) hem de bir anlamda hava şartlarının aniden değişmesi çok büyük rol almıştır...
Ancak şöyle bir durum var ki 28 Şubat 1987 tarihinde polar kökenli bu oluşum çok rahat gözlemlenmiş ve 3 Mart'a kadar takip edilmiştir.
Sistem, Balkanlar'ın üzerindeyken kuzey doğuya gideceği varsayılmış, oysa ki kuzeydoğudaki yüksek basınç gözardı edilmiştir. Hal böyle olunca balkanlarda sıkışan sistem güneye yani yurdumuz enlemlerine inmiştir. Meteorolojinin bu kadar belirgin ve dinamik sistemi pas geçmesi büyük bir hata olmuştur.
1987 yılı Mart ayı İstanbul'un efsane kışına ait video görüntüleri:
4 Mart 1987 gecesinde yaşamaya başladığımız meterolojik koşullar, 28 Şubat akşamı oluşumunu İzlanda üzerinde tamamlamış ve Sibirya'dan gelen jet akımlarla güney istikametinde ilerleyerek 3 Mart günü Balkanlar'a kadar gelmiş ve Balkanlar üzerinde ikiye bölünerek güney cephesindeki alçak basıncı da kendisine çekip, sistemi tam Marmara üzerinde hapsetmiştir.
O günlerde İstanbul'da yaşananları, bizi kırmayıp, konuya fotoğraf ve yazılarıyla büyük katkıda bulunan Hürriyet gazetesi eski muhabiri Haluk ÖZÖZLÜ Bey'in dilinden dinleyelim:
(Fotoğraf kullanım yasal hakları sadece Forum Atmosfer sitesine aittir. İzinsiz kullanımları halinde yasal yollara başvurulacaktır.)
Mart ayının kapıdan baktırdığı, kazma kürek yaktıracak kadar sert kış günleri gelip çatmıştı. Öylesine aralıksız hızda kar yağışı başlamıştı ki, ne zaman duracağı belli değildi. Üç gün, beş gün bir hafta geçmiş, kötü hava Mart ayının ilk haftası bitmiş olmasına rağmen hala etkisini sürdürüyordu.
İETT otobüsleri yollarda kalmış, pes etmişlerdi, 142 numaralı Mustafakemalpaşa-Aksaray otobüsü Avcılar-Firuzağa tabelası altında çaresiz kalmış yardım bekliyordu. Avcılardan öteye gidilemiyordu.
İstanbullulara bıkkınlık gelmiş, içlerini kasvet bürümüş, piyasa, ekonomi, eğitim, hizmetler her şey durmuş, denizde, karada, havada tabiri caizse trafik felç olmuştu. THY uçakları pist kenarına yığılı kar yığınlarına, kanat altındaki motorları vururum endişesi ile uçmamış, bir çok sefer iptal edilmişti. İstanbul'dan Tekirdağ istikameti, Avcılar sonrasında bağlantısı kesilmişti. Kente giriş çıkış imkansızdı. Kar küremeler, tuz dökmeler işe yaramıyordu.
Avcılar
Gazete foto muhabirleri olarak kar fotoğrafı çekmekten, İstanbulluların perişan halini fotoğraflamaktan çok üşümüş, çok yorulmuştuk.
Orçun Bostancı'nın anlatımıyla İstanbul'un meşhur Mart 1987 Kışı:
Ağır vasıtalar, otobüsler, kepçeler, diğer kar araçları Avcılar'da kilitlenmiş, birikmişti. İşte böyle bir durumda sadece İstanbul Belediye Başkanı Bedreddin Dalan şöförü ile o kötü hava şartlarında 4x4 ile Büyükçekmeceye gidebilmiş, hatta ekmek götürmüş haberi gelmişti.
Haramidere
Yoğun yerleşimin olduğu kent merkezleri; baca dumanları, yol altından geçen kanalizasyon borularının sıcaklığı, egzoz ısıları nedeniyle karların en çabuk eridiği yerlerdi. 87 kışında iki hafta boyunca yer kabuğu öylesine soğumuştu ki, karların erimesine imkan kalmamıştı. Otomobilin içinden çıkıp, kameranızı kullanmaya başladığınızda, ısı farkından dolayı kamera hemen buğulanıyordu. İşte bu fotoğraf da onlardan biri... İETT şoförü aracını terk etmemiş, yarı beline kadar kara saplanmış otobüste yardım bekliyor. Diğerleri ise karın keyfinde, normal şartlarda duramayacakları yerde yatarak hatıra fotoğrafı çektiriyorlardı.
Avcılar Mevkii
Alttaki fotoğrafta Mart 1987 kışı istanbul Eminönü'nde çekilmiş...Tipi esnasında elindekileri taşıma gayretindeki yaşlı amca. Bu arada yağışın graupel cinsi olduğu anlaşılmakta, halk arasında bulgurcuk denilen yağış şekli. Kuvvetli bir bulgurcuk sağanağında 1 saatte 10-15 cm kar birikimi olmaktadır.
87 kışının en büyük özelliklerinden biri de, çamurlaşan devasa buz kütlelerinin peşpeşe gelen kar yağışlarıyla tekrar tekrar beyazlayarak katman katman olmasıydı.
Sirkeci:
Kent içinde az sayıda insan sağa sola kürenmiş adam boyu tepeler arasında güçlükle yürüyebiliyordu. İki hafta süren soğuk ve yoğun kar yağışı nedeniyle belediye hizmet araçları görev yapamamış, ara sokaklarda çöp tepeleri oluşmuştu.
Fatih-Cerrahpaşa
Beyazıt Sahaflar Çarşısı
İstanbul Valisi de Nevzat Ayaz yol açma çalışmalarını denetlemek için Avcılara gelmişti.
Kar günlerce yerden kalkmadı, yer gök koyu gri oldu, çöpler toplanamadı.
Sağda solda kara saplanan araçlar, İETT otobüsleri yollarda kaldı, sürücüler, yolcular perişan oldular. Çocuklar her zamanki gibi okulların kapanmasını fırsat bilip, mahsur kalan İETT otobüsleri çevresini oyun bahçesine çevirip, kardan adam yaparak, günlerce kar topu oynamışlardı.
İki haftanın sonunda yazı işleri müdürleri tarafından İstanbul'da hayatın durduğunu anlatan bir fotoğraf istenince soluğu Beyazıt Kulesinde almıştım. Kulenin en zirvesine çıkıp dışarıya doğru panaromik kameramla Haliç ve Boğaz'a doğru baktığımda yaprak kımıldamıyor, beyaz, gri, mavi tonlarından başka renk görünmüyordu.
Bakırköy istasyon caddesi:
87 kışına ait en net fotoğraflardan biri... Eminönü Yeni Camii önü. Fotoğraf, kar yağışının şiddetini de ortaya koyuyor... Rüzgar karayel, hatta batı karayel... Caminin kubbe ve minareleri tamamen kar tutmuş... En soldan sağa doğru gidildikçe rüzgarın süpürmesiyle bankların üzerindeki kar yığılma miktarı artıyor... Ancak soldaki son bankın görünmeyen tarafına doğru rüzgar direncini kesen bi engel olmalı... Eskiden malatyalı kotçuların derme çatma dükkanları vardı oralarda.. Muhtemelen onların duvarları rüzgarı sonlandırdığı için kar o tarafta yığılma göstermemiş... Arka planda karla kaplı Murat 131 ve Renault araçlar.... Hemen sol tarafta PTT'nin jetonlu eski sarı kulübelerinden var...
Harp Akademileri bahçesi:
1987 kışı istanbul.. Kar yağdığı zaman mahallede böyle kaymadıysan çocukluğum güzel geçti deme.
Aksaray Vatan Caddesi
İşte o günlere ait bir video daha:
Kurtuluş
Karaköy
Ataköy
Ataköy
Nişantaşı Vali Konağı Caddesi
5-6-7-8 ve 9 mart günü İstanbul'da yaşanan kar fırtınasından 100 km ilerideki İzmit'te kardan neredeyse eser bile görülmemiştir... Sadece lokal kar yağışları oluşmuştur.
Suadiye'de çekilen 1987 Mart ayına ait video :
Sistemin tam merkezi İstanbul'un kuzeyindeki Karaburun'dan Şile'ye kadar olan bölge, güneyde ise Silivri'den İzmit'e kadar olan bölge içindedir. Hatta İstanbul içinde dahi yağış şiddetinde büyük farklılıklar gözlemlenmiştir.... Şöyle ki; Sarıyer boğaz hattına ilk 4 günde düşen yağış miktarına göre kar kalınlığı 80-120 cm arası iken, diğer bölgelerde 50-80 cm arası gözlemlenmiştir.
Sarıyer
1987 kışı ile ilgili çok önemli bir detayı bu fotoğrafla ortaya çıkarmak istiyorum. Meşhur kar fırtınası ve kar örtüsünün en fazla olduğu yerler güneyde Avcılar'dan - Kartal'a , kuzeyde ise Sarıyer'den Şile'ye kadar olan yerlerdir. Özellikle Yeşilköy , Bakırköy, Zeytinburnu, Kadıköy gibi semtlerde 60 cm ila 1 metre kar örtüsü varken, Beylikdüzü Büyükçekmece taraflarinda 10-15 cm lik bir örtü oluştuğu, 1987 kışında guneydeki ilçelerin Beylikdüzü'ne tarihi fark attığı ortaya çıkmıştır. Yani rakım konversanj alanı falan her zaman etken olmuyor...
Fotoğrafta Büyükçekmece rampası...
Çatalca Tevfik Erdönmez Caddesi
6 Mart 1987
(Fotoğraf : Hülya Bilge Gültekin
Rumeli Hisarüstü
Çatalca
Bahçelievler
Zeytinburnu - Kazlıçeşme
Şişli, Beytem Han önü...1987 kışı
Taksim Meydanı
Karaköy İskelesi:
Yusufpaşa Aksaray:
Fındıkzade:
Emirgan
İstanbul'un meşhur Mart 1987 kışına ait bu 2 fotoğraf, Bakırköy sahil yolunda, eski Goodyear, şimdiki Turyap'ın olduğu binadan çekilmiş.
Bağdat caddesi
Hazım Bal arşivinden.
Şişli.
Fındıkzade-Fatih
Esenyurt:
Beykoz
1987 mart ayında Fatih Sultan Mehmet köprüsü yapım aşamasında...
Şehirler arasında görmeye alıştığımız kar küreme araçları kent içinde de görev yapmışlar...Fotoğraf Avcılar'dan sonrasında çekilmiş.
Zeytinburnu Gökalp Mahallesi 39. Sokak..
5 Mart 1987 850 hpa haritası
4 Mart 1987 500 hpa haritası
Aşağıdaki görsel, Cemal Mahmutoğlu'na aittir. O günlerde tutulan defter.
O günleri, Çorlu'da yaşayan forumumuz yazarlarından Ozan Deniz'in ağzından dinleyelim bir de:
85 kışını yaşamış ve kar sevgisini benimsemiş bir çocuk olarak, ondan sonraki kışlardan da aynı performansı beklemek, o çocuk aklıyla çok normal olsa gerek. 86' yı hatırlamıyorum ama 87'de mart ayına kadar 2 kez sağlam kar yağdığını ve doyasıya oynadığımı çok iyi hatırlıyorum. Ama mart ayında yağan karın bunların en şiddetlisi, en inanılmazı olacağını tahmin edemezdim. O gece televizyonda Rocky 1 filmini izlediğimi hatırlıyorum.
Gece; şimşekler, yağmur, camların perdelerinin sallanmasını, dışarıdaki rüzgardan çıkan tangırtı tungurtuyu unutmam mümkün değil. Yağmurun sesinin kesilmesinin, yağmurun bitişi değil, kara dönüşmüş olmasından kaynaklandığını tabii ki anlamamıştım. Sabah uyandığımda 85, 86 ve 87'nin ilk iki kar dalgasından çok farklı bir durum olduğunu farketmiştim. Dışarıda göz gözü görmüyordu. Normalde kuzeybatıya bakan pencerede kar hiç birikmemişti o güne kadar. Ama bu sefer dışarısı gözükmüyordu. O zamanki aklımla kar bu taraftan yağmış demiştim.
O sabah 4 mart sabahıydı. Camın iç tarafta oluşmuş buzunu kazıdıktan sonra gözlerime inanamamıştım . Bu kar yağışı gerçekten gördüklerim içinde en acayipiydi. Yerler tamamen tutmuş, kar tepeleri oluşmuş, çatılar kardan bombelenmiş, daha önce bu saatlerde arabaların geçtiği o sokakta kimsecikler yoktu. Babama, anneme durumu bahsettiğimde inanmamışlardı ve hala uyuyorlardı. Camın başında uzun bir sure karı izledikten sonra alnımın camdan dolayı donduğunu farkettim, çünkü ev sobalıydı. Babamın hasta olacaksın gir içeri diye kızdığını hatırlıyorum. Camın yanına beni almaya gelen babam da dışarı bakınca şok olmuştu. Ve bir cümlesini asla unutamıyorum. '' Ama marttayız biz ya! '' .. Evet mart ayındaydık ve 1 m'ye yakın kar vardı sokakta kenarlara yığılmış bir şekilde. Rüzgarın savurduğu yerden kalkan karla, yağan kar birbirine karışmış, anormal ve olağanüstü bir görüntü oluşturuyordu.
Kahvaltı yaparken izlediğimiz Shauplorenz marka televizyon vardı. Genelde güneş yansırdı sabahın o saatlerinde tv ekranından. O sabah yağan karın beyazlığının aydınlığından, televizyonun yine aynı yansımayı yaptığını bile hatırlıyorum.
Elektrikler yoktu, su yoktu. Ekmek çıkmamıştı. Gazeteler gelmemişti. Ekmek almaya giden babam, '' koca E5 karayolundan tek araba bile geçmiyor '' deyince tüylerim diken diken olmuştu. Ama hala kafamda, neden kuzeybatıdan yağdığı düşüncesi vardı. Çözemiyordum. Çünkü bizim eve kuzeydoğudan yağardı hep kar.
Saat 1 'de komşunun çocuklarıyla gezmeye çıktık. Hala kar yağıyordu. Önceki kar yağılarında genelde öğlen olmadan kar durmuş olurdu. Çocuk aklımla güneş engel oluyor herhalde diye düşünürdüm.Ama bu sefer güneş bile etkilememişti, durmaksızın yağıyordu. Komşu çocuklarıyla bayağı bir gezdik. Normalde karşıdan karşıya geçemediğimiz E5'in ortasında kar topu oynuyorduk. Bel hizasına kadar kar vardı.
O gün sonradan kar kesildi ve uzun süre yağmadı. Trt spikerinin, İstanbul için, ' karlar içinde 1 mt oldu burası' haberini izlediğimde, '' neden Çorlu'da artık yağmıyor? '' soruma kimse cevap veremiyordu. '' İstanbul'da deniz var Ozan'' demişler ama tatmin olmamıştım. Şimdi anlıyorum ki sonraki günler, İstanbul'da sea effect snow dediğimiz deniz etkisi ile kar yağışları (DEK) olmuştu. Karadeniz 'in nemini rüzgarla İstanbul'a getiren yüklü bulutlar, kar yağdırmaya devam etmişti. Herhalde Ozan Deniz Etkisi nick' im de buradan geliyor.
Kar uzun süre Çorlu'da da yerde kaldı, okullar günlerce tatil oldu.Nihayet kar bitmiş, 4-5 gün sonra okullar açılmıştı. Okulda dersteyken, kuzeyimizde pamuk gibi ama kalın bulutlar farkettim. Derse girdik çıktık ve 40 dk'da bir karış kar yağmıştı. O karı yağarken görememiş olmanın acısını asla unutumam.Kahrolmuştum.Her kar hastasının benzer duygular yaşadığını nilirim. İçeride kapalı bir mekandasınızdır ve aklınız hep dışarıdadır. Bir an önce pencereden bakmanın stresini yaşarsınız. Tabii ben kendime engel olamıyordum. Öğretmen, pencereden bakmaya çalışan bana sürekli kızıyordu.
Ve martın 14'ünde yine bir tipi ile uyandığımda, babamın '' yeter ama artık '' demesi, benim sinsi sinsi gülmeme neden olmuştu.
2007' den beri öyle sinsi sinsi gülemiyorum artık. 80'lere alışmış bir kar delisi olarak, sanırım bu yıllar bize ceza.Kar sevgisini benimsemiş ve doya doya yaşamış bir insan olarak, ondan sonraki kışlardan da aynı performansı beklemek, o çocuk aklımla çok normal olsa gerek.
87'yi benim yaşımda herkes hatırlar. Yıllar geçti, her zaman, her yağan karın 87 ile kıyaslaması yapılır ama bir daha asla bir 87 kışı olmadı..
************************************************************************************
Derleyen ve hazırlayan : Serkan Sezenoğlu - Orçun Bostancı
DİĞER YAZI DİZİLERİM:
**********************
İSTANBUL'UN MEŞHUR KIŞLARI:
http://www.forumatmosfer.com/forum-istan...ur-kislari
1929 KIŞI - BOĞAZDA BUZ ÜZERİNDE İNSANLARIN FOTOĞRAF ÇEKTİRDİĞİ EFSANE KIŞ
http://www.forumatmosfer.com/konu-1929-k...e-kis.html
UNKAPANI KÖPRÜSÜNÜ 4 PARÇAYA AYIRAN MEŞHUR 1936 KIŞI
http://www.forumatmosfer.com/konu-unkapa...-kisi.html
1954 KIŞI VE BOĞAZI KAPLAYAN BUZ KÜTLELERİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-1954-k...eleri.html
1957 KIŞI - İSTANBUL
http://www.forumatmosfer.com/konu-1957-k...anbul.html
İSTANBUL, EDİRNE VE AVRUPA'YI FELÇ EDEN MEŞHUR 1963 KIŞI
http://www.forumatmosfer.com/konu-istanb...-kisi.html
1966 KIŞI - İSTANBUL
http://www.forumatmosfer.com/konu-1966-k...anbul.html
1967 KIŞI - İSTANBUL
http://www.forumatmosfer.com/konu-1967-k...anbul.html
1972-1973 KIŞI - İSTANBUL'DAN KIŞ MANZARALARI
http://www.forumatmosfer.com/konu-1972-1...alari.html
İSTANBUL'UN MEŞHUR 1985 KIŞI
http://www.forumatmosfer.com/konu-istanb...-kisi.html
İSTANBUL'UN MEŞHUR MART 1987 KIŞI
http://www.forumatmosfer.com/konu-istanb...-kisi.html
BİR FOTOĞRAFIN ÖYKÜSÜ... 1987 KIŞINDA ATATÜRK HAVAALANI
http://www.forumatmosfer.com/konu-bir-fo...alani.html
1992 KIŞI - BİR KIŞ EFSANESİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-1992-k...anesi.html
İSTANBUL'UN MEŞHUR 2004 KIŞI
http://www.forumatmosfer.com/konu-istanb...-kisi.html
1987-2017 YILLARI ARASINDA, İSTANBUL'DA, MART AYINDA KAR YAĞIŞLI GÜNLER
http://www.forumatmosfer.com/konu-1987-2...unler.html
DÜNYA TARİHİNDE İZ BIRAKAN METEOROLOJİK OLAYLAR:
http://www.forumatmosfer.com/forum-dunya...ik-olaylar
ÇANAKKALE SAVAŞI'NDA DÜŞMANA 16.000 KAYIP VERDİREN KAR FIRTINASI:27 KASIM 1915
http://www.forumatmosfer.com/konu-canakk...-1915.html
1816 - YAZSIZ GEÇEN YIL
http://www.forumatmosfer.com/konu-1816-y...n-yil.html
3 ŞUBAT 1972 (İRAN) - 8 METRE KAR KALINLIĞIYLA TARİHİN EN ÖLÜMCÜL KAR FIRTINASI
http://www.forumatmosfer.com/konu-3-suba...inasi.html
DÜNYA İKLİMİ:
http://www.forumatmosfer.com/forum-dunya-iklimi
ORMANLIK ALANLAR YAĞIŞI ÇEKER Mİ?
http://www.forumatmosfer.com/konu-ormanl...er-mi.html
KUTUP IŞIKLARI - AURORA BOREALIS
http://www.forumatmosfer.com/konu-kutup-...ealis.html
YANARDAĞ PATLAMALARI KIŞ MEVSİMİNİ ETKİLER Mİ?
http://www.forumatmosfer.com/konu-yanard...er-mi.html
ÇILDIR GÖLÜ’NDE BUZDA BALIK AVI
http://www.forumatmosfer.com/konu-cildir...k-avi.html
SALAR DE UYUNİ - UYUNİ TUZ ÇÖLÜ
http://www.forumatmosfer.com/konu-salar-...-colu.html
NASA GÖRSELLERİ KANIT GÖSTERİLDİ : HAVA DURUMUNA MÜDAHALE EDİLİYOR
http://www.forumatmosfer.com/konu-nasa-g...liyor.html
SİBİRYA'DA YENİ BİR GİZEMLİ KRATER BULUNDU
http://www.forumatmosfer.com/konu-sibiry...lundu.html
1984-2016 YILLARINA AİT İSTANBUL UYDU FOTOĞRAF GÖRÜNTÜLERİ KIYASLAMASI
http://www.forumatmosfer.com/konu-1984-2...amasi.html
1880-2017 YILLARI ARASI KÜRESEL SICAKLIK ANAMOLİSİ GRAFİĞİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-1880-2...afigi.html
TÜRKİYE İKLİMİ:
http://www.forumatmosfer.com/forum-turkiye-iklimi
TÜRKİYE'DE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE METEOROLOJİK AFETLER
http://www.forumatmosfer.com/konu-turkiy...etler.html
TÜRKİYE'NİN ŞİDDETLİ DOLU İKLİMİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-turkiy...klimi.html
ÇÖL TOZLARININ ÇEVRE VE BİTKİLER ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ...
http://www.forumatmosfer.com/konu-col-to...ileri.html
BEYAZIT KULESİ: ÇOCUKLUĞUMUZUN KAR SEVİNCİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-beyazi...vinci.html
FORUM ATMOSFER OKULU:
AVRASYA KAR ÖRTÜSÜNÜN KIŞA ETKİSİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-avrasy...tkisi.html
BİR UZUN VADE KLAVUZU: MJO ENDEKSİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-bir-uz...deksi.html
AMATÖR TAHMİNCİLİK TARİHİ VE MODELLERİN GÜVENİLİRLİĞİ
http://www.forumatmosfer.com/konu-amator...rligi.html
UZUN VADELİ TAHMİNLER, FIRTINA TAKVİMİ VE SİSTEM DÖNGÜSÜ
http://www.forumatmosfer.com/konu-uzun-v...ngusu.html
KAR YENİR Mİ? KAR NEDEN SEVİLİR? KAR SEVGİSİ !..
http://www.forumatmosfer.com/konu-kar-ye...vgisi.html
UYARI:
https://www.forumatmosfer.com web sitesinden alıntı yapmak isteyen kişi, kurum ve kuruluşlar; “Yazılı izin almış olsalar dahi” kullandıkları materyalin http://www.forumatmosfer.com sitesinde yayınlanmakta olduğunu ve bu siteden alıntı yapıldığını açık bir şekilde belirtmekle beraber http://www.forumatmosfer.com sitesine link vermek zorundadır.
Bu gönderiye 3 ifade bırakıldı.
Hepsini görüntüle
3
3